Kayseri'de Oğuz - Türkmen (Yörük) Boyları

[sonsuzluk38Admin]

Bizim maceramız en heyecanlı macera filmlerinden
daha heyecanlıdır, onlardan çok daha fazla sürükleyicidir. Ata
yurdumuzdan batıya doğru göçümüz binlerce yıl öncesine dayanmakta. Bir
at, okluğumuz, yayımız, kargımız ve atımızın terkisinde birkaç parça
kurutulmuş et... Yükseklere, yücelere alışık, tabiatla yüzlerce yıldır
iç içe yaşayan atalarımız, Anadolu’yu bin bir zorluklara göğüs gererek
yurt tutmuşlar, ana yurt demişler bu topraklara.

Biz, gelin şimdi bu göçün hikayesini anlatmak yerine sizlerle bir iz
sürelim. Ata yurttan ana yurda taşıdığımız binlerce kültürel unsur
arasından ilginç olanları seçelim, biraz şaşıralım, ama o kadar...
Kayseri gibi bir Selçuklu şehrinde ata yurdumuzdan izler bulmamak mümkün
değildir elbet ama en azından bu nostalji sizler için ata yurdumuz Doğu
Türkistan’ı düşünmenize ve hatırlamanıza bir vesile olsun.

“GOBİ” DİYE BİR İSİM...

Mimarsinan kasabasından kıymetli Mustafa Çınar amcamız, yörenin tarihi
ile ilgili bir çalışma yürütürken bazı bilgileri bizimle paylaşıyor ve
diyor ki: “Bizim yöreyi araştırırken yer adlarından da faydalanıyorum.
Bizim orada Gobi, Gobi Özü, Talas-ura, Çüküler gibi yer adları var.
Mimarsinan halkına da Karadağlılar deniyor. Bu isimlerin hepsinin de ata
yurdumuz Doğu Türkistan’la bağlantısı var.”

Daha neler neler... Bu Gobi adı da çok ilginç... 16. yüzyıl Osmanlı
kayıtlarında Tomarza’ya bağlı Gobi isimli bir köy daha çıkıyor.
Kayseri’nin Subaşı köyünün eski adı da Üst-Gobi idi. Yani Kayseri’de
birçok yerde bu isme rastlamak mümkün. Peki nedir bu Gobi’nin sırrı?
Bakın şudur: Orta Asya’da büyük bir çöl var. Çinliler bu çöle Şama
diyorlar. Sincan ve Kansu arasındaki bu çöle atalarımız Gobi adını
vermişler. İşte oraların yadigarı olarak buralara taşınmış bir isimdir
bu. Bünyan’da bizim bir komşumuz vardı, adına Gobilerin Latif derlerdi.
Yani aile lakaplarında bile bu isme rastlamak mümkündür.

“TALAS”I DA ALDIK GETİRDİK

Kayseri’nin güzel ilçesi Talas da adını Orta Asya’dan almakta... Bu
ismi de almışız getirmişiz Anadolu coğrafyasına...

Talas, Milattan sonra 6. yüzyılda Talas nehri kıyılarına kurulmuş bir
Türk şehri idi. 9. yüzyılda İslamiyet’in yayıldığı ve şehrin Karahanlı
döneminde önemli bir ticaret merkezi olduğu, sonra Moğol istilasına
uğradığı anlaşılıyor. Moğollar, şehre “Mengi” adını vermişler. Bugün
Orta Asya’daki Talas şehrinden ciddi hiçbir kalıntı kalmamıştır.

İkinci bir Talas şehri de Kırgızistan’da var. Bugün 22 bin nüfuslu bu
şehir Kırgız Sıradağlarında Talas Alatavı denilen Talas Aladağlarının
eteklerinde kurulmuş.

Biz de Talas gibi Alatav adını getirmişiz Anadolu’ya. Yahyalı’da
Aladağlar var ve bu güzel dağ silsilesinde Türkmenler yaşıyorlar
yüzyıllardan beri.

Bizim Talas ilçemize gelince bir zamanlar Kiçiköy adı verilen Küçük
Talas ile Uluğ Talas adını alan bir büyük Talas’ın varlığından
bahsediyor tarihçiler. Talas’ın özbeöz Türk boylarının adını taşıyan
mahalle adları bile mevcut. Mesela: Salur Mahallesi gibi. Salur,
bildiğiniz gibi 24 Oğuz boyundan birinin adıdır.

TALAS’TA HOTEN DERESİ VAR

Şimdi dikkat edelim bu isme. Talas’ta Hoten Deresi diye bir mevki adı
var. Nereden geliyor bu Hoten ismi dersiniz? Tabii ki, Ata yurdumuzdan.
Doğu Türkistan’da Kanlun’dan doğup Hotan vadisini sulayan ve Tarım’a
ulaşan Hoten Derya isimli nehrin adıdır bu. Nereden nereye şimdi, değil
mi? Evet, ama Türk Tarihi’nde iz sürmek ve yer adlarını da birer ipucu
kabul etmek zorundayız.

ARGINCIK

Hatta gelin şu Argıncık ismine bir bakalım. Argıncık, -cık ekini
çıkarınca Argın veya Argun şeklindeki bir isimle bizi karşı karşıya
bırakıyor. Tarihte bilinen bir Türk topluluğunun adıdır bu. Hoca Ahmet
Yesevi de Argun Türklerinden idi. İşin ilginç tarafı Ata yurdumuzda Çu
ve Talas şehirlerini içine alan bölgeye Argu deniliyordu. Ayrıca Kazak
ve Altay Türklerine ait de birer Argın isimli oymak bulunuyor.

Şimdi Kayseri’de Talas ve Argıncık isimlerinin yan yana bulunması
tesadüf mü dersiniz?

ISSIK KÖL VE CIRGALAN

16. yüzyıl kayıtlarında Kayseri’de Malya Nahiyesi’ne (Tomarza) bağlı
Isık Köl diye bir mezra adına rastlamaktayız. Isık Köl aslında
Kırgızistan’da Kungey ve Terskoy Alatavları arasında bulunan bir gölün
adıdır. Bu gölün önemli bir yönü de var. Isık Köl’ün batı kıyısında
Göktürk dönemi kurganları bulunuyor: Karoy, Kırçin, Cargelan ve Oybulak.
Bu kuganlardan Cargelan adını Kayseri’nin Kocasinan ilçesine bağlı
Cırgalan köyünün adında bulmak mümkündür.

İLİSU

Yine 16. yüzyıl kayıtlarında Çukur (Özvatan) ilçesine ve Tomarza’ya
bağlı aynı adı taşıyan iki mezra çıkar: İlisu. Yine bu yüzyılda
Sarıoğlan, Felahiye ve Çukur yöresinde Türkmen topluluklarından İlisulu
diye bir cemaate rastlanır.

Pekii, nedir bu İlisu ismi derseniz, bakın şöyledir: Çinlilerin Yili
dedikleri, Sincan bölgesinden doğan ve Tanrı dağlarını geçerek
Kazakistan sınırını aşan ve Balkaş gölüne dökülen ırmağın adıdır.

PALAS

Sakaların başkentine Çiğil deniyor. Bundan başka Sakaların Min ve
Palaskent adını taşıyan önemli şehirleri var. Bakın şimdi, Kayseri’de de
Sarıoğlan ilçesine bağlı Palas isimli bir kasaba mevcut ve Bünyan’da
Taçın deresine akan suyun adına da Çiğil deniyor. Buyrun aynı bölgede
iki isim daha sizlere.

BÜNYAN’IN SAMAĞAR KÖYÜ

Bünyan’ın Samağar köyü adını Orta Asya’da Hocend-Nemengan yolu
üzerindeki Samağır köyünden alıyor. Bir de 13. yüzyılda İlhanlılar adına
Anadolu’yu yöneten vali ve aynı zamanda komutan Samağar Noyan var.
Prof.Ahmet Temir’e göre Samağar Noyan, İlhanlılar adına Anadolu’yu
yöneten Türkistanlı cesur ve adaletli bir Türktür.

Tabii ata yurdumuzdan izleri sürerken Samağar Noyan gibi Emir
Zahireddin Mahmud’u da yad etmek gerekir.

KAYSERİ’DE UYGUR MAHALLESİ: TAC-I KIZIL

Kayseri 1243 Kösedağ savaşından sonra yerle bir edilir. Moğollar,
Kayseri kalesini düşürdükten sonra şehirde büyük bir katliam yaparlar.
Dağlara kaçabilenler kurtulur, kaçamayanlar Meşhed Ovasında cansız yere
serilir. Bu vahşetten sonra Kayseri yeniden toparlanmaya çalışırken
mantar gibi şehrin etrafında Oğuz boylarının isimleri görülmeye başlar.
Kızık, Kınık, Yazır, Kayı, Salur vs.

14. yüzyılda Kayseri’ye yerleşen Uygur Türkleri de vardır. Bunlar
şehrin Tac-ı Kızıl Mahallesini kurarlar. Tac-ı Kızıl ismi, 1329-1333
yıllarında İlhanlılar adına Anadolu valiliği yapan Emir Zahireddin
Mahmud’un aile ünvanıdır. Emir Zahireddin Mahmud’un babası Esen Kutluğ
da birçok devlet hizmetlerinde bulunduktan sonra Kayseri’ye gelmiş ve
burada vefat etmişti.

Emir Mahmud, bugün Kayseri’nin Bünyan ilçesinde bulunan ve etrafı kurt
başlı süslemelerle bezenmiş Ulu Camii yaptırmıştır. Muhtemeldir ki
Bünyan ilçesinde de bir Uygur yerleşimi vardır. Civarda Uygur Camii
olarak da bilinen bu camii, Rahmetli İsa Yusuf Alptekin de ziyaret
ederek buranın mimari özelliklerini incelemiş ve bu yapının Uygur
mimarisi olduğunu belirtmiştir.

“YÜCE TEPELERİN AVŞAR YATAĞI”

17. yüzyılın ünlü ozanlarından Karacaoğlan, Erciyes’i anlattığı
şiirinde Erciyes dağında Avşar Türkmenlerinin yaylaladıklarını şöyle
anlatıyor:

Ali dağı Erciyes’in eteği

Yiğitler yatağı, sümbül biteği

Yüce tepelerin Avşar yatağı

Burcu burcu kokar gülün Erciyes

BİR TOP ÇİÇEKTİR OL TÜRKİSTAN’DAN

Anlaşılan o ki Ata yurdun izlerini sürmek başlı başına bir tez veya
kitap konusudur. Buna dil özelliklerini de katarsanız iş daha da geniş
bir hacme ulaşır. Mesela, bizim Bünyan’da kullandığımız bir araya
gelmek, toplanmak anlamındaki “konneşmek” fiili, Uygur Türkçesindeki
“kengeş” toplanmak, istişare etmek, meclis anlamına gelen kelimeden
başka bir şey değildir.

Sözlerimi Bünyanlı Aşık Mustafa’nın bir şiiriyle noktalamak istiyorum.
Aşık, sevgilisi bakın nasıl methediyor:

Bir top çiçektir ol Türkistan’dan

Giydiğin basmalar Firengistan’dan

Şeydalar seslenir gülistandan

Ne yaman sevdaların bend etti beni

[sonsuzluk38Admin]

Hazar Ötesi
Türkmenleri ile Kayseri Türkmenleri Arasındaki Bağ Üzerine...



Bugün Hazar Denizinin ötesinde yaşayan Türkmenlerle Kayseri’de yaşayan
Türkmenler arasında çok yakın bir ilgi bulunmaktadır. Adeta aynı
anne-babanın iki farklı coğrafyada yaşayan çocukları denecek kadar
birbirlerine benzeyen bu insanların gelenek ve göreneklerindeki ortaklık
gibi boy ve oymak adlarının da ortak olduğunu müşahede etmekteyiz.
Kayseri yöresindeki Türkmen oymaklarında gördüğümüz adlar Hazar ötesi
Türkmenlerinde de vardır ve aşağıdaki tablo bunu göstermektedir:

Kayseri’deki Türkmen Oymağı Hazar ötesi Türkmenleri

1 Boynuyoğunlu Boynuyogun (Gızılayak Mukrı Uruğu) s.18

2 Dokuz Yörüğü Tokguz (Olam Boyu) s.18

3 Toklar, Toklu Toklı (Akgum Olam Uruğu) s.18

4 Tatılı Tatlar (Hoca Boyu) s.19

5 Esirik Esrik (Garadaşlı Boyu) s.19

6 Kadılı Kadi (Garadaşlı Boyu) s.20

7 Karataşlı Garadaşlı Boyu s.20

8 Çandır Çandır Boyu s.20

9 Avşar Ovşar Uruğu s.20

10 Köpekli Köpek (Mürçeli Boyu) s.20

11 Şıhlı Şıh Boyu s.20

12 Düver Tüver ( Şıh Boyu) s.20

13 Aliyilli Alili Boyu s.22

14 Demircili Demirçi (Alili Boyu) s.22

15 Koyuncu Goyuncı (Sarık Boyu) s.22

16 Sayıtlı /Seyitli Sayatlı (Bayraç Obası, Sarık, Yalkamış) s.23

17 Alagöz Alagöz (Sarık, Yalkamış, Gulca) s.23

18 Sakar Sakar Boyu s.23

Sakar Boyunun oymakları:

1. Şıhlar 2. Kavuncu

19 Salur Salır Boyu s.23

20 Hobalı / Obalı Obalı, (Çarçöv Salırlarından) s.24

21 Herekli Haraklar (Kırk Köylü obalarından) s.24

22 Deliler Deliler (Kırk Köylü obalarından) s.24

23 Beğendik Begendik (Teke Boyu, Bağşı’ya bağlı) s.25

24 Gül Gül (Tohtamış’a bağlı) s.25

25 Mamalı Mameli (Yomut boyu) s.25

26 Köseli /Köseler Köseler (Yomut boyu) s.25

27 Alagöz Alagöz (Yomut boyu) s.26

28 Köpekli Köpekli (Ersarı, Gurama boyundan) s.27

29 Sayıtlı /Seyitli Sayatlı (Ersarı, Gurama boyundan) s.27

30 Basak Basak (Ersarı’dan ) s.27

31 Ağcalı Agacalı (Çartlak’a bağlı, Ersarı’dan) s.27

32 İslamlı İslamlı (Ersarı’dan) s.27

33 Mangışlak Mangışlalı (Ersarı’dan) s.27

34 Danacı Danacı (Ersarı’dan) s.22

35 Karakoyunlu Garagoyunlı (Ersarı’dan) s.22

36 Müsürlü Müsür (Gara Bağşılı’dan) s.27

Türkmenistan Bilim ve Teknik Yüksek Kurulu Üyesi Prof.Dr. Soltanşa
Ataniyazov’un “Bilig” dergisinde yayınlanan “Türkmen Boylarının Geçmişi,
Bugünkü Durumu ve Geleceği” isimli oldukça kıymetli makalesinde
Türkmen boylarının tarihi, oymak ve obaları anlatılmaktadır. Makalenin
son bölümünde Hazar ötesi Türkmenlerinin boyları, oymakları ve obaları
hakkında ayrıntılı bilgi bulunmaktadır. Yukarıdaki tabloda yer alan
sayfa numaraları bu makaleye aittir ve Kayseri Türkmenleri ile
karşılaştırmalar bu makale esas alınarak yapılmıştır.

Kayseri’nin Hacılar İlçesinin Sakar ve Beğendik bağlarının adlarından
başlayarak İncesu ilçemizin eski adı olan Karataş adının; Kayseri’nin
Çandır Mahallesinin Orta Asya Türkmenleri arasında boy ve oymak adı
olarak isimleri mevcuttur.

Tomarza ilçesinin Köpekli (adı sonradan Turan olarak değiştirldi) ve
Sayıtlı / Seyitli köylerinin adlarını ya da aynı ilçenin Toklar
kasabasının adını Asya Türkmenlerinde de boy ve oymak adı olarak
görüyoruz.

Sarıoğlan’ın Tatılı köyü, Sarız’ın Esirik köyü, Develi’nin Şıhlı
kasabası, Kayseri’nin Düver köyü ve Bünyan’ın Ağcalı köyü de bu
çerçevede Orta Asya Türkmenlerinin oymak adları arasındadır.

(*) Soltanşa Ataniyazov; “Türkmen Boylarının Geçmişi, Yayılışı, Bugünkü
Durumu ve Geleceği”, bilig-10, Yaz ’99, s.1-31

[sonsuzluk38Admin]

KAYSERİ
TARİHİNİN OĞUZ / TÜRKMEN DÖNEMİNE BİR BAKIŞ

Abbasiler zamanında Halife Mutasım’ın Afşin adlı bir Türk komutanı,
Kayseri önlerine kadar gelmiş, ancak şehri almayı başaramamıştı.
Müslüman Türkler’in veya diğer bir söyleyişle Oğuzların büyük göçü 1050
yıllarından itibaren başladı. 1067 yılında Afşin Bey adlı Türk komutanı
Kızılırmak vadisini takip ederek Kayseri’yi ele geçirdi. Coşkun
Alptekin: “Bu gelen Türklerin başında ne garip tesadüftür ki, yine adı
Afşin olan bir bey var idi.” diyerek iki Türk komutanın da aynı adı
taşıdığına dikkat çekmektedir.

1071 Malazgirt Zaferinden sonra Anadolu büyük Türk göçüne uğramıştır.
“Zaferden sonra Türkmenlerin Anadolu’ya muhacereti bir sel halini aldı.
İslam ülkelerinde yurt bulamayan Türkmenler, Türk feodal devlet yapısı
gereğince kendilerine hakimiyet sahası arayan beyler, saltanat davası
güderek Büyük Selçuklu sultanlarının takibinden kurtulmak isteyen
hanedan mensupları, kendi boyları ile göçerek Anadolu’yu kendileri için
bir sığınak yeri haline getirdiler. Tarihte birçok kavime, din ve
kültüre sahne olan Anadolu, Malazgirt Muharebesi’nden sonra süratle
etnik çehresini değiştirmeye başladı.”

KAYSERİ’YE İLK YERLEŞİM DANİŞMENTLİLER

Danişmentliler, 24 Oğuz boyundan meydana gelen bir Oğuz boylar
birliğinin adıdır. Azerbaycan’ın Kür, Aras ve Tebriz yörelerinden
başlayarak baştan sona Anadolu’yu mesken tutan Danişmentliler, Trakya’ya
(Edirne ve Tekirdağ’a) kadar yerleştiler.

Kayseri’ye ilk Türk-İslam eserini Danişmentli emiri Melik Mehmet Gazi
yaptırdı. Kayseri Ulu Camii (Camii Kebir) ilk Danişmentli eseridir.
Cami, Danişmentli Emiri Melik Mehmet Gazi’nin tahta geçtiği M. 1134-1142
yılları arası yapılmış olmalıdır. Emir Mehmet Gazi’nin Türbesi Ulu
Camii’nin kıble tarafında ve camiye bitişiktir.

Kayseri’deki Danişmentli eserleri üzerinde araştırma yapan Halit
Erkiletlioğlu, Melikgazi Kalesi (Kuş veya Zamantı Kalesi de denir)
denilen ve İlbaşı nahiyesine 26 km. mesafede, Melikgazi köyünde Melik
Emir Gazi’nin Türbesinden birkaç yüz metre yüksekte bulunan kalenin
burçlarından birinde Kayı boyunun damgasına rastlamıştır.

Selçuklu sülalesinin ise Oğuzların Kınık boyundan geldikleri
bilinmektedir. 16. yüzyılda Kayseri’de Yazıkınık adını taşıyan iki mezra
rastlanmaktadır. Bunlar Kayseri’ye bağlı Cırgalan ve Mancusun
köylerinin aynı adı taşıyan (Yazıkınık) iki mezraıdır.

Selçukluların Kınık, Osmanlıların Kayı boyundan gelmeleri bir tarafa,
Anadolu’da 24 Oğuz boyunun tamamını bulmak mümkündür. Ayrıca yönetici
aileler bu boydan gelmekle birlikte Anadolu’da kurulan Türk devletleri,
eski geleneğe uygun olarak bir boylar birliği oluştururlar. Bu
birliklerin en önde geleni ise neredeyse bütün boyları içine alan
Danişmentli topluluğudur. Daha Selçuklu döneminde Anadolu bir Türkmen
ülkesi olmuştu ve “Türkmenya” diye anılıyordu. Avrupalılar ise 11.
yüzyıldan itibaren Anadolu’ya “Turquye” (Türkiye) diyorlardı.

Ahmet Nazif Efendi, Kayseri’ye olan bu ilk yerleşimi şöyle anlatıyor:
“İslamiyet nurunun neşr ve tamimi için Türkistan ve Buhara cihetinden
bir hayli Müslüman ahali getirildi ve memleketin tecdit ve imarına bir
hayli mesai sarf edildi. Rumlardan kalan eski şehrin yıkılması, ovaya,
yani şimdiki bulunduğu yere yeni bir şehir inşasına seferber
olunmuştur.” Bu bahse dil konusunu da ilave eden Ahmet Nazif Efendi
şöyle demektedir: “İşte Kayseri ahalisinin çoğu, daha önceleri ‘Pelü
Türkçesi’yle konuşan Türkistan tarafı Müslüman halkı soylarından olup
Afşarların da İran kıt’asında meşhur ve halen mevcut olan Afşar aşireti
kavimlerinden ibaret bulundukları söylenmektedir.” Burada ifadesini
bulan Pelü Türkçesine örnek olarak Ahmet Nazif Efendi, Kutadgu Bilig’den
aldığı metinleri göstermektedir.

ANADOLU’NUN BAĞRINA DÜŞEN ATEŞ YA DA
BÜYÜK TÜRKMEN KIYIMI

Selçuklu Devleti içerisinde Türkmenler birbirleri ile kıyasıya iktidar
mücadelesi yapıyorlar ve kardeş kanı oluk oluk akıyordu. 1239 yılında
Moğollar Kars’ı almışlar ve böylece Anadolu’ya ayak basmışlardı. 1242’de
Erzurum’a giren Baycu Noyan 30 bin kişilik ordusuyla Anadolu’da ilk
büyük yağma ve katliamı Erzurum’da yaptı. 1243 yılında Sivas’ın Zara ile
Suşehri ilçeleri arasında yer alan Kösedağ mevkiinde 70 bin kişilik
Selçuklu ordusu Moğollarla savaşmadan bozguna uğradı. Çünkü, II.
Gıyaseddin Keyhüsrev gibi basiretsiz ve korkak bir hükümdar koskoca
Selçuklu ordusunu, sadece öncü kuvvetleri dağıldı diye savaş meydanında
yalnız bırakmış, yanına bir kısım mücevherleri alarak kaçmıştı. Selçuklu
ordusunun bu durumdan haberi yoktu. Ancak bir gün sonra bu haberi
almışlar ve şaşkına dönerek bozulmuşlardı. Oların ilginç tarafı şudur
ki, Baycu Noyan’ın başında bulunduğu Moğol Ordusu, Selçuklu Ordusunun
dağıldığına inanmamış, bunu pusu amaçlı bir ricat hareketi zannıyla iki
gün beklemiş ve ordugaha ancak iki gün sonra girebilmişlerdir.

Sivas’tan sonra Kayseri’ye gelen Moğollar, şehrin kenar mahallelerini
yağmalamışlar. Şehir halkı Emir Kaymaz ve Fahreddin Ayaz’ın komutasında
kale surlarını onararak kaleyi müdafa etmişlerdir. Moğollar, Kayseri
kalesini alamadıkları için ümitsizliğe düştükleri bir sırada Ermeni
dönmesi Kayseri İğdişbaşı Hajuk Oğlu Hüsam ihanet ederek Baycu Noyan’a
sığınmış ve kale hakkındaki gizli bilgileri aktarmıştır. Hajuk oğlu
Hüsam’dan sonra şehrin sübaşısı Fahreddin Ayaz da Moğollara sığınmıştır.
Bu ikinci ihanet ile yalnız kalan Emir Kaymaz cihada devam etmiş ancak
Türk askeri azaldığı için kale düşmüştür.

Moğollar, askerlerin ellerini bağlayarak Meşhed Ovasına götürmüşler ve
katletmişlerdir. Kayseri şehri tarihte emsali görülmemiş bir büyük
felaketin altında inim inim inlemiştir. Şehirdeki hazine ve servetler
yağma edilmiş, yağma bittikten sonra bir büyük katliam başlamıştır.
Şehrin bütün binaları yıkılmış, Kayseri kalesinin surları yerle bir
edilmiştir.

Tarihçiler bu hadiseyi naklederken akıllara durgunluk veren bu dehşet
tablosunu anlatıyorlar ve 200.000 ila 500.000 Türkmenin katledildiğini
söylüyorlar. İbn Bibi, Selçukname’de şöyle diyor: “Bütün askerler şehre
girdi. Şehirde buldukları askerlerin ellerini bağlayıp hepsini Meşhed
ovasına götürdüler. Evleri yağma ve içindeki adamları öldürdükten sonra
dışarı çıktılar. Şehri ateşlediler. Önceden tutup çıkardıkları köleleri
Meşhed Ovasında öldürdüler. Çocuk ve kadınları da aralarında üleştikten
sonra çıkıp gittiler. Yolda hastalanan veya yaya yürüyemeyen köleleri
öldürdüler.”

Müneccimbaşı Tarihi’nde ise şöyle denmektedir: “Ahalisinin umumisini
öldürdüler, kadınları esir aldılar. Kayseri’de teneffüs eden bir şahıs
kalmadı. Kayseri vahşi hayvanlar yeri oldu. Moğollar yağmaladıkları
mallar ve esirler ile memleketlerine döndüler.”

KAYSERİ’NİN TOPARLANMASI (14. YÜZYIL)

UYGURLAR VE TÜRKMENLERİN İSKANI

14. yüzyılın başlarında Moğollarla birlikte Anadolu’ya gelen Uygurlar,
Kayseri’de Tac-ı Kızıl isimli bir mahalle kurmuş ve buraya
yerleşmişlerdi. İlhanlı valilerinden Esen Kutluğ da Uygur Türklerinden
ve ömrünün sonunu Kayseri taraflarında geçirerek Kayseri’de vefat
etmiştir. Esen Kutluğ’un oğlu Emir Zahireddin Mahmut da 1329-1333
yılları arasında İlhanlılar adına Anadolu’yu yönetmiştir. Emir Mahmud,
valiliği zamanında M. 1333 yılında Bünyan Ulu Camiini yaptırmıştır.

Kayseri’yi merkez olarak kullanan ve Eretna Devletini kurmuş olan
Eretna (ya da Ertana) Oğulları da Uygurlardandır. Eretnalılar soyu
Hülagü gelmeden önce Harezm, Horasan ve İran’ı idare eden büyük emir
Körküz’e dayanmaktadır.

Kayseri-Sivas şehirlerinin yönetimini Eretnalılardan alan Kayseri
kadısı Şemseddin’in oğlu olan Kadı Burhaneddin Ahmed, Oğuzların Salur
boyuna mensup olup 1345 yılında Kayseri’de doğmuştur.

Kayseri, 15. ve 16. yüzyıllarda Türkmenlerin iç mücadelesine sahne
olmuş bir şehirdi. Bir tarafta Karamanoğulları, ki Orta Anadolu’nun
güneyinde hüküm süren ve Avşar boyunun hakim olduğu bir Türk beyliği
idi, diğer taraftan ise Oğuzların Bozok kolundan olan birçok boyun
birleşerek meydana getirdiği Dulkadirliler, içlerinde Maraş Yörükleri,
Bozulus Türkmenleri gibi adlar alıyorlardı. Hatta Danişmentli
Türkmenleriyle birleşerek Ankara-Yozgat yöresinde “Yeni İl
Türkmenleri”nin oluşmasına katkıda bulunmuşlardı.

1243 ve 1277 yıllarında yaşayan Moğolların Türkmen katliamından sonra,
14. yüzyıldan itibaren Türkmenlerin bölgeye gelmeye başladığı, benek
benek Kayseri’nin her cihetinin Türkmen obalarının adlarıyla süslendiği
görülüyor. 1500 tarihinde Salur, Kızık, Yazır, Eymir, Kınık, Döğer,
İğdir, Yüreğir, Yıva, Avşar gibi boy adlarına rastlanırken Dulkadirliye,
Danişmentliye, Karamanlıya bağlı Türkmen topluluklarının aşiret ve
oymak adlarıyla Kayseri şehir merkezinde mahalleler kurulduğu, çevrede
mezra ve köyler oluştuğu anlaşılıyor. Talas, Argıncık, Gökçe Hisarı,
Cırgalan, Hasan Alp, Sarımsaklı, Karakaya, Hacılar, Hisarcık gibi Türk
şehir ve oymak adları Türklerin yerleşik hayata önemli ölçüde
geçtiklerini gösteriyor. Samağar, Alagöz, Tatar gibi isimler de
İlhanlılar döneminden kalma hatıralar olarak bugünlere kadar ulaşmıştır.

17. yüzyılda Kayseri’nin mahallelerinde Ağcakoyun, Bozdoğan oymakları
gibi çeşitli Türkmen oymaklarının önemli miktarda nüfusunun bulunduğu
görülmektedir. 1624 yılında Abaza Mehmet Paşa’nın Genç Osman’ın
intikamını almak için Sadrazam Çerkez Mehmet Paşa’ya karşı Orta
Anadolu’dan toplayıp Kayseri Boğazköprü’ye kadar getirdiği 40 bin
kişilik ordusunda Recepli, Çöplü, Sırkıntılı, Mamalu, Kozanlı ve
Pehlivanlı gibi Türkmen aşiretlerinden kuvvetler vardı.

17. yüzyılda Kayseri’ye Doğu Anadolu’dan iskanların olduğunu Cemaat-i
Şarkiyan, Kürtler, Kürt Seyfullah, Kürt Feyzullah gibi mahalle
isimlerinden anlıyoruz. Burada şunu bilmemizde faydalar vardır: Türkmen
ve Yörükler, Anadolu coğrafyasında Kürt adını da taşımışlardır. Mesela
yukarı da geçen Şarklı isimli oymağın Türkmen oymağı olduğunu çok iyi
biliyoruz. Ayrıca yine Kayseri’de, Yemliha, Palas, Sultanhanı ve
Yuvalı’da gördüğümüz Karaca Kürtler de Bozulus Türkmenlerine bağlı
gruplardır.

18. yüzyılda Kayseri yöresi yine büyük Türkmen göçlerine sahne olur.
Ancak bu sefer, derin sarsıntılar doğurur. Çünkü, daha önce yerleşik
hayata geçen Türkler, bir taraftan Osmanlının bozulmasıyla ayan adı
verilen yöneticilerin elinde inlerken; diğer taraftan Osmanlı devletinin
otoritesinin iyice zayıflaması sonucu yerleşik hayata bir türlü geçmek
bilmeyen Türkmenlerin eşkıyalık hadiselerine maruz kalmışlardır. Bu
yüzyılın başında (1702) Develi Ovasında oturan Güngördü, Delili ve
Kırıntılı oymaklarından 400 civarında eşkıya Kıbrıs’a sürülmüştür. Yağma
ve talan hadiseleri sayılamayacak kadar artmış, bu yüzden yerleşik
ahali, tarımla uğraşanlar büyük zarar görmüşlerdi. Özellikle Adana
istikametinden gelen Receplü, Reyhanlı, Kuzugüdenli ve Kazıklı gibi
aşiretlerin Develi Ovasını aşarak Erciyes dağı çevresinde sayısız
eşkıyalık hadisesine karıştıkları görülüyor. Bu da tabii ki, çevrede
büyük nüfus hareketliliklerine yol açtı. Kendileri 150 yıl boyunca
iskana geçirilmeye çalışılırken diğer taraftan yerleşik olan bazı köyler
ve mezralar daha büyük ve güvenli yerlere göçtüler.

Bu yüzyılda yağma ve talan yapan Mamalu Türkmenleri Yahyalı’da Alçı ve
Çakal Demircili oymaklarının köylerini bastı. (1703)

1707 yılında Pehlivanlı, Dulkadirli ve Dursunlu oymaklarının Kayseri’de
muhtelif olaylara karıştıkları görülüyor.

1708 yılının şubat ayında Kütahya yöresinde bulunan Danişmendli
Türkmenlerine bağlı Cevanşir ve Kaşıkçılar oymaklarının Niğde, Yarlık,
Koçak, Çakırağıl, Karacaviran ve Milidere adlı köylere yerleştikleri
görüldü.

1709 yılında tedbir amacıyla İncesu’ya Türkmen topluluklarından
Etyemez Oymağı yerleştirildi.

1711 yılında Kayseri’de bulunan Suculu ve Sarıklı oymaklarının
köylülere zarar verdikleri görüldü.

1713 yılında Türkmen topluluklarından Receplü Avşarları Zamantı’da 66
köye yerleştirilmek istendi. Ancak bu topluluk iskan mahallerini sürekli
terk ederek çevredeki ahaliye zarar vermiştir. Recepli Avşarlarının
iskanı 1860’lı yıllara kadar sürmüştür. Devletin yanlış politikalarının
da büyük yaralar açtığı görülmüştür. Prof. Mehmet Eröz, 20. yüzyılın
başlarında Zamantı’da 110 kadar Avşar köyünün bulunduğunu
bildirmektedir.

1726 yılında Kayseri’de bulunan Danişmentli Türkmenlerinden Şereflü
Oymağı, halkın ekinlerine ve hayvanlarına zarar vermiş ve oymaktan 206
hane Rakka’ya sürülmüştür. Bu tarihlerde İmamkulu, Tecirli ve Lekvanik
Türkmenlerinin kışları Adana’da, yazları ise Kayseri’de geçirdikleri
anlaşılmaktadır. Yine Kayseri yaylalarında yaylayan bir Türkmen grubu
da at yetiştirmekte maharetli Atçeken Ulusu idi.

1732 yılında Lekvanik aşireti ile Receplü Avşarlarından bir bölümü
Kıbrıs’a sürülmüşlerdir.

18. yüzyılda devletin otorite boşluğundan dolayı güçlü aileler ortaya
çıkmış ve ayanlık adı verilen bu sistem halkın huzursuzluğa düşmesine
yol açmış, insanlar arasında husumeti artırmıştır. Buna bir de Türkmen
topluluklarının yağmacılığı eklenince Kayseri’den İstanbul, Edirne ve
Bursa’ya göçler yaşanmıştır. Bunda ayanlar tarafından vergilerin
artırılması ve ayanların keyfi uygulamaları daha etkili olmuştur.

1840 yılında Kayseri Sancağında Kıldonlu, Tabanlı, Boynu İnceli ve Yeni
İl Teşkilatı Aşiretlerinin teşkilatlandırıldığı görülmektedir.

1842 yılında Yeni İl, Rişvan, Reyhanlı ve Avşar aşiretlerinin Amasya,
Sivas, Konya ve Kayseri sancaklarında dağınık olarak iskanları
gerçekleştirilmiştir.

[sonsuzluk38Admin]

16. Yüzyılda
Nahiyeler:

1. Sahra Nahiyesi: Bugün
Kayseri’nin Erkilet beldesi ile civarı, Güneşli bölgesi ve civar köyler
Sahra nahiyesi olarak adlandırılıyordu.

2. Koramaz Nahiyesi: Adını
Koramaz dağından alan nahiye Bünyan ilçesi ile Mimarsinan Kasabası ve
Gesi bölgesindeki köyleri içine alıyordu.

3. Ali Dağı (Cebel-i Ali) Nahiyesi: Ali
Dağı ve civarını içine alan nahiye, Talas ilçesi ve civar köyleri içine
alıyordu.

4. Erciyes Dağı(Cebel-i Erciyes)
Nahiyesi: Bugünkü Hacılar ilçesi, Hisarcık Beldesi bu nahiyenin
sınırları içindedir.

5. Karakaya Nahiyesi: Bünyan
ilçesinin Karakaya nahiyesi ve civar köyler bu nahiyenin sınırlarına
dahildi.

6. Irmak Kenarı (Kenar-ı Irmak)
Nahiyesi: Kızılırmak boylarındaki yerleşim yeri idi. Bugün
Kocasinan ilçesinin Himmetdede ve Yemliha beldeleri, Saıoğlan, Özvatan
ve Felahiye ilçeleri bu nahiyenin sınırları içindedir.

7. Kustere Nahiyesi: Bugünkü
Tomarza ilçesi ve civar köyler bu nahiyededir.

8. Malya Nahiyesi: Erciyes
dağının güneyinde Talas ile Tomarza arasında bulunan köyler bu
nahiyededir.

9. Karataş Nahiyesi: Bugünkü
İncesu ilçesi ve civar köyleri içine almaktadır.

10. Hınzırı Nahiyesi: 16.
yüzyılda Maraş’a bağlı olan bölge bugün Kayseri’nin Akkışla ilçesi ve
civar köyleri içine alıyordu.

11. Bozatlı Nahiyesi: Şehre çok
yakın olan bu nahiye daha sonraki tarihlerde şehrin içinde kalmış ve
şehrin mahallelerini oluşturmuştur.

12. Çörümşek Nahiyesi: Bünyan
ilçesi ile Pınarbaşı ilçesi arasındaki köyleri içine almaktadır. 16.
yüzyılda Maraş’a bağlıdır.

13. Zamantı Nahiyesi: Pınarbaşı
ilçesi ile Sarız ilçesi arasındaki yerleşim yerlerini içine almaktadır.
16. yüzyılda Maraş’a bağlıdır.

14. Hurman Nahiyesi:Maraş’a
bağlı olan bu nahiyenin bir bölümünde Sarız ilçesi ve civar köyler yer
almaktadır.

15. Karahisar-ı Develi Kazası:
1502 yılında kurulan bu kaza Develi ve Yeşilhisar ilçelerini içerisine
alıyordu ve Niğde Sancağına bağlıydı.

16. Yahyalı Kışlağı: Yahyalı
ilçesi, Yeşilhisar ve Develi ilçesi arasındaki büyük bir alana bu isim
veriliyordu ve Türkmen kışlakları burada yer alıyordu.

17. İslamlu Kışlağı:Irmak
Kenarı nahiyesinde bulunan İslamlu Kışlağı Yörük ve Türkmenlerin çokça
bulunduğu bir yer olup bugünkü Himmetdede ve Yemliha kasabaları da bu
kışlağın içerisinde yer almakta idiler.



Kayseri’de Oğuz Boylarının Dağılımı



AVŞAR HATTI

Kayseri’de 18. yüzyılda büyük bir Avşar göçü olduğu için, Kayseri’nin
Tomarza, Pınarbaşı ve Sarız ilçelerindeki Avşarlar hep öne çıktı ve
sadece bu bölgede Avşar topluluğunun olduğu zannı uyandı. Bunda haliyle
diğer Avşar topluluklarının boy adlarını unutmuş olmaları da etkili
oldu. Halbuki biz 12. yüzyılda Orta Anadolu’da ve Çukurova’da hareket
halinde büyük bir Avşar topluluğunun varlığına dikkat çekmiştik.

İskan edilen bu konar göçer topluluklardan iki tanesi Hacı İvaz ve
Salman adıyla Kayseri’de iki tane mahalle kurmuşlardı. Bu isimler
onların oba adlarıdır aynı zamanda. Hacı İvaz topluluğu İncesu hattından
Kayseri’ye gelip yerleşmişler; Salmanlar ise Zamantı’dan gelerek şehre
yerleşmişlerdi.

Şehir merkezi dışında İncesu, Felahiye, Özvatan, Sarıoğlan hattında,
Hacılar’da, Develi ve Bünyan’da da Avşar toplulukları vardı. Fakat boy
adları unutulduğu için 18. yüzyılda yöreye büyük bir Avşar göçü olunca
bunlar unutuldu gitti. Bunları 1997 yılında “Kayseri Yöresine Yerleşen
Türk Boyları ve Akraba Topluluklar” isimli kitabımda belirtmiştim.

Bugün Kayseri’de Avşar Hattı dediğimizde hemen akla Pınarbaşı- Sarız ve
Tomarza ilçelerine yerleşen çok miktarda köy kuran Avşar boyunun
yerleştiği yerler geliyor.

KAYSERİ’DE AVŞAR BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Avşar İmanlı oymağı Pınarbaşı

2 Akça Ali Oymağı Zamantı

3 Ali Bölüğü oymağı İncesu

4 Avşar(16.yy.’da köy) Bünyan

5 Avşar (ekinlik, mezra) İncesu

6 Avşar (2 tane, mezra, ekinlik) Irmak Kenarı (Felahiye, Sarıoğlan,
Özvatan)

7 Avşar Kalesi(mezra, ekinlik) Irmak Kenarı (Felahiye, Sarıoğlan,
Özvatan)

8 Avşar Yeri (mevki adı) Hacılar

9 Avşar Potuklu (köy) Pınarbaşı

10 Avşar Söğütlü (köy) Pınarbaşı

11 Avşar Karaboğaz(köy) Pınarbaşı

12 Avşar Kuşçu (köy) İncesu

13 Büyük Avşar (köy) Sarız

14 Bahrili Avşarı oymağı Develi

15 Beğdenizli oymağı Zamantı

16 Büyük Selmanlı oymağı Kayseri merkez

17 Selman Mahallesi Kayseri merkez

18 Cingözoğlu Oymağı Pınarbaşı, Tomarza

19 Civanşir Oymağı Develi

20 Çöplü Avşarı Oymağı İncesu, Zamantı, Kayseri merkez

21 Deliler Oymağı Kayseri merkez, Pınarbaşı, Develi

22 Dodurlu oymağı Kayseri merkez, Sarız

23 Gökçeoba Oymağı Kayseri merkez

24 Hacıpaşa Oymağı Tomarza, Zamantı, Kayseri merkez

25 Halloğlu/Haliloğlu Oymağı Pınarbaşı

26 Halil Paşa Oğlu Oymağı Pınarbaşı

27 Herekçioğlu Oymağı Sarız

28 İmamkulu Oymağı Develi, Tomarza

29 İmamkulu Uşağı Zamantı

30 İvaz Hacılı Oymağı İncesu, Develi, Kayseri merkez

31 Karamanlı Yörüğü Pınarbaşı

32 Kararecep Oymağı Pınarbaşı

33 Karaşeyhli Oymağı Sarız

34 Kocanallı, Kocahallı oymağı Sarız, Tomarza, Pınarbaşı

35 Kuşlu Oymağı Zamantı

36 Muhazimoğlu Oymağı Sarız

37 Hacı İvaz Mahallesi Kayseri merkez

38 Ayvaz Hacı köyü Develi

39 Recepli Avşarı oymağı Kayseri, Develi, Yahyalı, İncesu, Zamantı

40 Bucak Avşarı Sarıoğlan

41 Sarıhanlı Oymağı Kayseri

42 Sarısindili oymağı Kayseri, Zamantı, Develi

43 Sarıvelioğlu oymağı Sarız

44 Sancaplı oymağı Zamantı

45 Selmanlı oymağı Zamantı

46 Sofu oymağı İncesu

47 Şahmetlioğlu oymağı Sarız

48 Tacirli oymağı İncesu

49 Taşlı Uşağı oymağı Zamantı, Kayseri

50 Terkeşlioğlu oymağı Sarız

51 Torunlar oymağı Pınarbaşı, Sarız

52 Türkmenliler oymağı Sarız

53 Veziroğlu oymağı Tomarza, Bünyan, Obruk

54 Avşaroğlu ailesi Gesi, Mancusun, Deliklitaş, Lalapaşa, Kendirci,
Kalpaklıoğlu, Şeyh Tacettin, İsa Ağa, Eskici Yahya ve Gülük mahallleri
(Kayseri)

55 Arap Hasanlı Ailesi Şeyh Tacettin Mahallesi /Kayseri

56 Avşar (16. yüzyılda mezra) Çukur /Özvatan

57 Avşar Muslu Oğlu Ailesi Cebirli /Kayseri

58 Avşar Mehmet Oğlu Ailesi Mancusun/ Kayseri

59 Avşar Hacı Mustafa Oğlu Oymağı Develi, Zamantı, Kayseri



BAYAT- BAYINDIR HATTI

17. yüzyılda yöreye yerleşen Bayat ve Bayındır boyuna mensup insanlar
var. Bunlar Dulkadirli adıyla da bilinirler. Bunlar, Bünyan’ın Elbaşı,
Zek, Zerezek, hattından Akkışla’ya ve Yozgat’ın Büyükkışla’ya kadar
uzanan bir hat çizerler. Biz buna Bayat-Bayındır hattı diyoruz. Bu
hattın ikinci kolu Talas ve Tomarza’ya doğru uzanır. Özellikle
Pehlivanlıoğlu ve Kabaklı obaları Talas ve Tomarza hattına yerleştiler.
Bu grup yine Dulkadirlilerden Köstere Yörüklerinin bir kolunu
oluşturdular.

Bayat ve Bayındır boyundan insanlar Kayseri’de Bektaş Mahallesini
kurdukları gibi Yahyalı ve Yeşilhisar hattına da yerleştiler. Bozca
cemaati Yahyalı’da, Hızırcalı Cemaati Yahyalı ve Yeşilhisar’a yerleşti.
Bir zamanlar Yeşilhisar’da YazıBayat isimli köyün adının geçmesi bu
çerçevede dikkate değerdir.Ayrıca Yeşilhisar’da yine Bayındır isimli bir
köy adına da rastlanmıştır. Kısmen Hisarcık hattında da bu boya
rastlanmaktadır.



KAYSERİ’DE BAYAT BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR



Boyu temsil eden ad Yöre

1 Ağcalu oymağı Bünyan

2 Kuzugüdenli oymağı Akkışla, Tomarza

3 Bahadır Hacılı oymağı Erciyes Dağı, Hisarcık

4 Bektaş Oymağı Irmak Kenarı (Felahiye, Sarıoğlan, Özvatan)

5 Bektaş Oğulları oymağı Zamantı, Develi

6 Bektaş Mahallesi Kayseri merkez

7 Bozca oymağı Yahyalı

8 Elbaşlı oymağı Bünyan

9 Hızırcaoğlu oymağı Yeşilhisar

10 Hızır Hacılı oymağı Yahyalı

11 Kabaklı oymağı Tomarza, Develi

12 Şamlılı oymağı Şeyh Cemaati, Kalenderhane Mahallesi, Kayseri

13 Bayatoğlu ailesi Beserek Tepe Köyü, Çörümşek, Zamantı

14 Bayatoğlu ailesi Hacı Velet cemaati, Tahir Ağa mahallesi, Kayseri

15 Evlad-ı Bayat oymağı Kayseri

16 Karalar oymağı Kayseri, Zamantı

17 Okçu oymağı Irmak kenarı (Felahiye, Özvatan, Sarıoğlan)

18 Pehlivanlıoğlu aşireti Kayseri

19 Pehlivanlı oymağı Develi, Talas, Zamantı

20 Şam Bayatı Oymağı Kayseri

21 Yazıbayat Yeşilhisar



KAYSERİ’DE BAYINDIR BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Bayındır (köy) Yeşilhisar

2 Bayındır (mahalle) Akkışla

3 Bayındır oymağı Kayseri

[sonsuzluk38Admin]

BEYDİLİ HATTI

Beydili hattı ise, 16. ve 17. yüzyılda Urfa Beylerbeyliği
topraklarından hareketle bölgemize göçen Beydili boyuna mensup
insanların oluşturduğu hattır. Sivas’a sınır Sarıoğlan’ın Karaözü’den
başlayıp Gömeç’e ve Erkilet’in köylerine kadar uzanan hatta Beydililer
oturmaktadır. Bunlardan bir parça Develi’dedir: Kuşçu Ceritleri. Bir
bölümü Sarız’dadır: Badıllı adıyla da geçen Koçgiriler.

KAYSERİ’DE BEYDİLİ BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR



Boyu temsil eden ad Yöre

1 Badıllı oymağı Sarız

2 Beydili oymağı Irmak Kenarı (Felahiye, Sarıoğlan, Özvatan)

3 Cerit Türkmeni oymağı Kayseri

4 Tatılı oymağı Kayseri, Sarıoğlan

5 Hadırlı /Hazırlı oymağı Yeşilhisar

6 Kara Hasanlı Ceridi Kayseri

7 Karaözü (kasaba) Sarıoğlan

8 Kuşlu Ceridi Develi

9 Kömeç /Gömeç oymağı Kayseri

10 Ceritoğlu oymağı Alagöz/Kayseri

11 Tatılıoğlu oymağı Gömeç/ Kayseri

12 Ceritli oymağı Çağşak/ Sarız

13 Gömeçli ailesi Cürcür, Kalenderhane, Kalpaklıoğlu, Hunat, Hacı İkiz,
Hacı Kılıç Mahalleleri, Kayseri



SALURLAR

Başta Kayseri’de Salur adını taşıyan köy olmak üzere, Yeşilhisar,
Yahyalı ve Develi hattına yerleşen Salurlu Cemaati ile parça parça
değişik yerlere yerleşen Salurlular vardır. Bu kola Tekeli adını
veriyorlar. Tekeliler, Erkilet’te, Bünyan Büyük Tuzhisar’da, İncesu’da
(Çobansalur) ve Çukur-Felahiye hattında (Şeyhyar Salur) gözükmektedir.

Talas’ta Salur isimli bir mahalle vardı. Gayrimüslim oldukları
anlaşılan bu Salurlularda şahıs adı olarak da bu isme rastlanması ilginç
bir özelliktir. Ayrıca Talas’ta Salur Bayırı isimli bir mevki adı da
mevcuttur.

KAYSERİ’DE SALUR BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Salır (köy) Kayseri

2 Salurlu oymağı Kayseri, Develi, Yahyalı, Yeşilhisar

3 Salur Bayırı (mevki adı) Talas

4 Salur Mahallesi Talas

5 Salur mevkii Bünyan

6 Tekelioğlu ailesi Erkilet/Kayseri

7 Tekeli oymağı Büyük Tuzhisar /Bünyan

8 Tekeli oymağı Kayseri

9 Şeyhyar Salur oymağı Sarıoğlan, Felahiye, Özvatan

10 Çoban Salur(mezra) İncesu



YAZIR HATTI

Yazır boyunun en önemli merkezi İncesu. Karataşlı Yörükleri adıyla da
bilinen Yazırlar, İncesu’da Bezircili, Cumalıoğlu, Halil Bahadır, Omuzu
Güçlü, Sarıkürklü, Süleyman Kethüda gibi oba adlarıyla biliniyorlar.
Yazır boyu Kayseri’nin çevresindeki köylerde de bir yekün teşkil ediyor.
Ali dağı ve Erciyes dağı çevresi eskiden beri Yazırların göç yolu.
Erkilet’te Yazırlıoğlu adıyla biliniyorlar. Yazır isimli bir köy
kayıtlara geçmiştir ve 14. yüzyıldan beri biliniyor. Germir’den
Gergeme’ye kadar uzanan meşhur Bezircili cemaati de bu boydan geliyor.

KAYSERİ’DE YAZIR BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Bezircili Oymağı İncesu

2 Cumalıoğlu Oymağı İncesu

3 Halil Bahadır Oymağı İncesu

4 Karataşlı oymağı İncesu

5 Omuzu Güçlü oymağı İncesu

6 Sarı Kürklü oymağı İncesu

7 Süleyman Kethüda oymağı İncesu

8 Yazır (köy) Kayseri

9 Yazır (köy) Hisarcık/Kayseri

10 Yazır (mezra, ekinlik) Ali Dağı yöresi/Kayseri

11 Yazır (köy) Erciyes Dağı/ Kayseri

12 Yazırlıoğlu ailesi Erkilet /Kayseri

13 Bezircioğlu ailesi Germir/Kayseri

14 Bezircioğlu ailesi Gergeme/ Bünyan





KINIK HATTI

Kınıkların en yoğun oldukları yer Kayseri şehir merkezi ile Develidir.
Çünkü, Selçuklular ve Danişmendliler yoğun bir şekilde Kınık varlığı
bulunduruyorlardı. Develi’deki Cuşlu Oymağının Kınık boyundan geldiği de
biliniyor. Ayrıca şehrin çevresinde Cırgalan ve Mancusun’a da
Kınıkların yerleştiği anlaşılıyor. Bu iki bölgede de eski bir Yazıkınık
mezra vardı. Bunun dışında Kınıkların Bünyan kolunu ise Sultanhanı ve
Büyüktuzhisar’daki Alaaddinli cemaati oluşturuyor.

KAYSERİ’DE KINIK BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR



Boyu temsil eden ad Yöre

1 Alaaddinli oymağı Büyük Tuzhisar /Bünyan

2 Cuşlu oymağı Develi

3 Yazı Kınık (mezra) Cırgalan/Kayseri

4 Yazı Kınık (Mezra) Mancusun/ Kayseri

5 Kınıklı (mevki adı) Dervişağa mahallesi /Bünyan

6 Kınık geçen (köy) Pınarbaşı

7 Kınık Oğulları oymağı Kapuluca köyü, Çörümşek, Zamantı

8 Kınık Yaylası Sarız, Pınarbaşı





KAYILAR

Kayı boyunun Kayseri şehir merkezindeki yerleşimleri Karakeçili
mahallesine olmuştur. 11. yüzyılda Cırlavuk’a yerleşip Kayapa
Mahallesini kurdukları biliniyor.Bunun dışında 16. yüzyılda Hacılar’a
Kayı boyundan bir topluluk yerleşiyor. Yalnız bu Hacılar cemaatinin
sadece Hacılar ilçesinde olduğunu kabul etmek yanlış olacaktır.
Bunların bir de Develi ve Yahyalı kolları mevcuttur.

KAYSERİ’DE KAYI BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR



Boyu temsil eden ad Yöre

1 Hacılar oymağı Hacılar, Develi, Yahyalı

2 Karakeçili mahallesi Kayseri merkez

3 Kayı Apa(mevki) Cırlavuk, Kayseri

4 Kayı Apa oğlu ailesi Cırlavuk, Kayseri

5 Kayınlı oymağı Cırlavuk mezraı/ Pınarbaşı



DÖĞERLER

Oğuzların Döğer boyunu Kayseri merkeze bağlı köy adı olarak
görmekteyiz. Kayseri’de tespit edilen Döğerli isimli bir oymak var. Bu
oymağın bir kolunu Felahiye, Özvatan ve Sarıoğlan hattında görürken
diğerinin Tomarza’da Kösedöğer köyünü kurdukları anlaşılıyor.

KAYSERİ’DE DÖĞER BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Döğer (köy) Kayseri

2 Döğer (ekinlik, mezra) Irmak Kenarı, Felahiye, Sarıoğlan, Özvatan

3 Döğerli oymağı Kayseri

4 Köse Döğer (mezra) Tomarza

5 Döğer (köy) Tomarza





YIVALAR

Kayseri merkeze bağlı Yıvalı köyü ve Yuvalı ve Yuvalıoğlu adını taşıyan
oymak bu Oğuz boyundan geliyor. Yıva boyuna mensubiyeti bilinen
Başladık Cemaati de Kayseri’ye yerleşmiş. Başladık cemaatinin kurduğu
köylerden sadece Bünyan’a bağlı Güllüce köyünü biliyoruz.

KAYSERİ’DE YIVA BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Başladık oymağı Güllüce, Bünyan

2 Yıvalı oymağı Kayseri

3 Yuvalı (köy) Kayseri

4 Yuvalıoğlu ailesi Yuvalı /Kayseri

5 Yuvalı oymağı Develi



ÇEPNİLER

Oğuzların Çepni kolu Kayseri’de Çepni Elçisi adı verilen oymağın
Kayseri’ye yerleşmesiyle meydana çıkmıştır. Çepni, Çeper, Çapan gibi
isimleri çeşitlenen Çepniler, genellikle Felahiye, Özvatan, Sarıoğlan
hattından Sivas’a kadar uzanan bir hatta yerleşikler. Bunlardan küçük
bir kol da Tomarza’ya yerleşmiş ve Yazıçepni adıyla bir mezra
kurmuşlardı.

KAYSERİ’DE ÇEPNİ BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Çepni Elçisi oymağı Kayseri

2 Çapanlı oymağı Irmak Kenarı, Felahiye, Özvatan, Sarıoğlan

3 Çepni Yörükleri oymağı Tomarza

4 Yazı Çepni (mezra, ekinlik) Irmak Kenarı



ÇAVUNDURLAR

Bunlar Çavundur, Çavdur, Çandır, Çavdar gibi isimler alabiliyorlar.
Kayseri’de Çandır Mahallesi bu boyun adını almış. Tavlusun’da ve
Sarız’da da bu boyun adına rastlanmakla beraber, Sarız’daki
Çavundurların Avşarlarla karışmış olduğu anlaşılıyor.

KAYSERİ’DE ÇAVUNDUR BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Çandır Mahallesi Kayseri

2 Çavdarlı Oymağı Kayseri

3 Çavdır (köy) Sarız

4 Çavdaroğlu ailesi Tavlusun/Kayseri

5 Çavdaroğlu ailesi Danacılar cemaati, Gebe İlyas mahallesi, Kayseri



YÜREĞİR

Yüreğir boyunun Bünyan’a bağlı Yüreğir isminde bir köy kurdukları
biliniyor. Tarihi kaynaklar Yüreğirlilerin Karakaya köyü civarına
yerleşik olduğunu gösteriyor.

KAYSERİ’DE YÜREĞİR BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu Temsil eden ad Yöre

1 Üreğir/Yüreğir (köy) Kayseri

2 Üreğir/Yüreğir (Köy) Karakaya/Bünyan

3 Yüreğirli Oğlu Köyyıkan cemaati, Cafer Bey Mahallesi;

Seyfullah Efendi cemaati, Kürtler mahallesi;

Fethullah Efendi cemaati, Kürtler mahallesi



EYMİRLER

Eymir boyu, Felahiye, Özvatan ve Sarıoğlan hattında rastlanan Dündarlı
cemaatinin iskanı ile dikkatimizi çekiyor. Hatta bu bölgede Eymir isimli
bir köye de rastlanıyor. Eymirler Kızılırmak boylarının ilerisinde Hacı
Bayram ve İnce Cemaatleri ile yeniden yerleşik hayata geçmişler.
Bugünkü Bayramhacı köyü bu oymağın adını taşıyor. Erkilet’te de Dündarlı
topluluğuna mensup insanlar tespit edilmiştir.

KAYSERİ’DE EYMİR BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu Temsil eden ad Yöre

1 Dündar oymağı Irmak Kenarı

2 Eymir (köy) Irmak Kenarı

3 Hacı Bayram/İnce Oymağı Kayseri

4 Dündaroğlu ailesi Erkilet/Kayseri

5 Eymir Hacı (mezra) Zamantı

6 Argun oymağı Kayseri

7 Halaçlu oymağı Kayseri

8 Bektaşlu oymağı Kayseri

9 Bahadırlı oymağı Kayseri

10 Dündar Mahallesi Kayseri

[sonsuzluk38Admin]

KIZIKLAR

Kızıklar, Kayseri’de ve Develi’de Kızık isimli iki ayrı köy teşkil
etmişlerdir. Bunlar Bozatlı ve Pusatlı adı verilen büyük bir oymak
halinde görülüyorlar. Hatta Kayseri’deki Bozatlı Paşa mahallesinin
bunlarla ilgisi kurulabilir. Oturak Kızıklı adı verilen topluluğun
Kayseri merkeze yerleştiği anlaşılıyor. Ayrıca Yahyalı hattındaki
Mihmadlu Cemaatinin Kızık boyundan olduğu anlaşılmıştır.

KAYSERİ’DE KIZIK BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

1 Oturak Kızıklı oymağı Kayseri

2 Bozatlı oymağı Kayseri

3 Bozatlı Paşa mahallesi Kayseri

4 Kızık (köy) Kayseri

5 Kızık (köy) Develi

6 Mihmadlu oymağı Yahyalı

7 Pusatlı oymağı Tomarza

8 Kızıklı Oğlu Ailesi Hacı İkiz cemaati, Hacı Kılıç Mahallesi,

9 Kızıklı Ailesi Konuklar Mahallesi, Kayseri



KARAEVLİ

Karaevli topluluğuna mensup bir köy Kayseri’nin merkeze bağlı Karaevli
köyüdür. Kültepe’nin hemen yanıbaşındaki köyün adı daha sonra ne
hikmetse Karahöyük yapılmış. Yahyalı Taşhan’da da Karaevli oymağı tespit
edilmiştir. Yeşilhisar ve Yahyalı hattında olduğunu bildiğimiz Musa
Hacılı (Musacalı) oymağı da Karaevli’ye tabidir.

KAYSERİ’DE KARAEVLİ BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Musacalı oymağı Yeşilhisar, Kayseri

2 Karaevli oymağı Taşhan/Yahyalı

3 Karaevli (köy) Kayseri

4 Musa Hacılı oymağı Yahyalı

5 Kara Bölük Oğlu ailesi Tavlusun/Kayseri



KARKIN

Kayseri merkezde Karkın boyuna mensup insanların kurduğu bir mezra
olduğu biliniyor. Ayrıca Ebiç köyünü de Karkın topluluğunun kurduğu
anlaşılmıştır. Bünyan’a bağlı Girveli köyünde de Karkın boyuna mensup
bir yerleşimin gerçekleştiği biliniyor.

KAYSERİ’DE KARKIN BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu tamsil eden ad Yöre

1 Karkın (mezra, ekinlik) Irmak Kenarı

2 Karkın (mezra, ekinlik) Kayseri merkez

3 Karkınoğlu ailesi Ebiç/Kayseri

4 Karkınoğlu ailesi Yemliha/Kayseri

5 Karkınoğlu ailesi Girveli/Bünyan

6 Karkınoğlu ailesi Sasık mahallesi/Kayseri



BÜĞDÜZ

Kayseri’de Hisarcık, Büyük Bürüngüz ve Küçük Bürüngüz köylerinde bu boya
ait yerleşimin olduğu bilinmektedir. Hatta bu çerçevede Bürüngüz adının
da Büğdüz adının “Büğündüz” biçiminden bozulduğu anlaşılmaktadır.

KAYSERİ’DE BÜĞDÜZ BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Ulu Bürüngüz(Köy) Bünyan

2 Kiçi Bürüngüz (köy) Kayseri





DODURGA

Tarih kitaplarına geçen ve Kayseri’ye yerleşen Dodur Cemaati söz
konusudur. Kayseri’de bu boyun adını taşıyan bir Dodur mahallesi tespit
edilmiştir. Lakin, bu mahallenin de tamamen gayrimüslim olduğu
anlaşılmıştır.

KAYSERİ’DE DODURGA BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Dodurlu oymağı Kayseri

2 Dodur/ Dodurlu mahallesi Kayseri



PEÇENEK

Kayseri’de Peçenek boyundan oldukları bilinen oymaklar, Maraş
Yörüklerinden olup Dulkadirli topluluğundan kopup Kayseri’ye gelen
Boyacılı, Derzili ve İkiz oymakları (Kayseri merkez) ve Zamantı
bölgesinde bulunan Ahsen Gazili oymağıdır.

KAYSERİ’DE PEÇENEK BOYUNU TEMSİL EDEN
ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre

1 Ahsen Gazili oymağı Zamantı

2 Boyacılı oymağı Kayseri

3 Derzili oymağı Kayseri, Irmak Kenarı

4 İkiz oymağı Hacı İkiz Mahallesi, Hacı Kılıç/Kayseri



YAPARLU

Bu boya mensup insanların Felahiye, Özvatan çevresine yerleştikleri
anlaşılıyor. Bugün Yapar, Yapan gibi isimler bu bölgede bu boya ait
kalıntılardır.

İĞDİR/IĞDIR

Kayseri’de İğdir boyu ile ilgili tek ipucu 16. yüzyılda Kızılırmak
boylarında (Irmak Kenarı Nahiyesi) görülen İğdir isimli köydür.

[sonsuzluk38Admin]

Afşarlar/Avşarlar:


Kaynaklar Oğuz Türklerinin Avşar boyunu Kayseri ili genelinde
göstermekte ve Afşar Aşireti, Afşar Yörüğü, Avşar Türkmeni gibi isimler
vermektedir. Bu aşiretin ağırlı bir şekilde Zamantı’da Pınarbaşı, Sarız,
Tomarza yöresinde bulunduğu belirtilmektedir. Zamantı bölgesine Avşar
göçünün ağırlıklı bir şekilde 18. yüzyılda olduğu görülmekte ise de 16.
yüzyıl kayıtlarında da yörede Avşarlar tespit edilmektedir. Yine 16.
yüzyılda Koramaz nahiyesinde(Bünyan’da 13 neferin vergi verdiği) Avşar
adını taşıyan bir köy, Karataş nahiyesinde (İncesu) Avşar isimli bir
ekinlik ve İslamlı Nahiyesinde (Özvatan, Felahiye, Sarıoğlan) Avşar ve
Avşar Kalesi adını taşıyan ekinlikler mevcuttur. Hacılar ilçesinde de
Avşar Yeri isimli bir mevki adı vardır. Tarihi kayıtlarda Avşar Büyük
(Sarız), Avşar Karaboğaz (Bugünkü adıyla Karaboğaz köyü-Pınarbaşı),
Avşar Kuşçu (Yahyalı- bugün Yeşilhisar ilçesine bağlı Kuşçu köyü), Avşar
Potuklu (Pınarbaşı), Avşar Söğütlü (Pınarbaşı) isimli köylerin
kayıtları bulunduğuna göre, Kayseri yöresinde geniş bir Avşar
topluluğunun bulunduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. 1555 ve 1674-80
tarihlerinde Afşar oymağının bir bölümünün Antep’e gelerek yerleştiğini
görüyoruz. Afşarları, 1573 yılında Ankara’da Haymana civarında
görüyoruz. 1613’te Halep ve Yeni-İl Türkmenlerinden olan cemaat kendi
yaylak ve kışlakları yerine Karaman civarında yaylıyordu.

Afşarlar, Ak-Koyunlu bakiyesi olan Boz-Ulus Türkmenleri içinde önemli
miktarda yer almaktaydılar. Boz-Ulus dağıldıktan sonra Orta Anadolu’ya
geldi (Boz-Ulus 1624’ten sonra batıya gitmiştir) ve çoğunluğu Karaman
Eyaletinde yurt tuttu. Boz-Ulus’un bir obası olan Tabanlı cemaati,
Ankara civarında bulunan Türkmenleri bünyesinde toplayarak önce “Tabanlı
Mukataası" sonra ise “Tabanlı kazası” veya “Boz-Ulus nam-ı diğer
Tabanlı” şeklinde anıldı. Ankara civarındaki Afşarlar, bu topluluğun
içinde oldukça önemli bir nüfusla yer aldılar. Boz-Ulus’un göç etmeyip
yerinde kalan (Boz-Ulus Mandesi deniliyordu) obaları arasındaki Avşarlar
ise Diyarbakır civarında bulunuyordu.

Hama, Humus, Halep ve Rakka Bölgesinde güneyden gelen Araplara karşı set
kurmak için 1692’de iskan edilen oymaklar arasında Boz-Ulus
Mandesi’nden olan Afşar oymağı ile Yeni-İl’e tabi Afşar ve Torunları
oymağı diğer iskancılarla birlikte kaçtılarsa da tekrar
yerleştirildiler. Rakka’da iskan olan Afşarlar, 1695’te Kars ve
Zülkadriye’ye saldırmışlardı. 1700 yılında ise Sorkun ve havalisinde
Köçekli ve Bab-ı Altun ile birlikte şakilikle meşguldü.

Afyon’da Geyikler kazasının Pınarbaşı mevkiindeki Mirve (Mürün ?) ve
Veliağıl köyüne yerleştirilen Avşarlardan bazı bölükler ise Kara Hasanlı
Ceridi’ne katılıp Adana civarında eşkıyalık hareketlerine katılmıştı.

Rakka’ya iskan edilen Afşar ve tabi Bab-ı Altun, Çeçeli, Dokuz ve
Silsüpür Avşarı kaçıp Maraş, Pazarcık ovası, Kilis, Soku dağı ve Çoban
oğlu Dağı’na geldiler. 1703’te Rakka beylerbeyi El-hac Mehmet’e
yerleştirilmeleri için hüküm gönderildi. Diğer taraftan Havran nahiyesi
cemaatleri iskandan kaçınca, yerlerine 1720 yılında Hama, Humus ve
Belih nehri civarında bulunan Afşar ve diğer cemaatler yerleştirilmek
istendiyse de başarılı olmadı. Aynı yıl Harran ovasına bir çok aşiret
yerleştirildi. Diyarbakır’da bulunan Afşar oymağından buraya 50 hane
iskan oldu.

1728 yılında Rakka iskanından kaçan cemaat, Ankara’nın Haymana ve
Konya’nın Turgut kazaları civarına gelmişti. Tekrar Rakka’ya
gönderilmesi emredilen cemaat, Musacalu aşiretine tâbiiydi. Bir müddet
sonra Rakka’dan ifraz edilip Zamantı’da boş ve harap köylere
yerleşmelerine müsaade edildiyse de onlar şekavetle uğraşmaktan
vazgeçmediler. Ertesi yıl Kangal ile Hasançelebi arasında bulunan Alaca
Han ve Ulaş mevkiine bölgenin güvenliğini sağlamak için yerleştirilen
Sofular cemaatine Afşarlar, Kılıçlı, Bektaş, Doğanlı ve Atmalılar ile
birlikte saldırıda bulunmuşlardı. Bunların zararlarını önlemek ve ayrıca
Ergani ve Keban’da çıkarılan altını bunlardan korumak için tedbir
alınmış. 1733’te Rakka iskanından kaçıp şakilere yardım eden aşiret
mensuplarının önlenmesi için aşiret beylerine emir gönderildi. Ertesi
yıl Boz-Ok bölgesinde şekavet eden Afşarlara rastlıyoruz.

Anadolu’da bir çok yeri gezen Seyyah Niebuhr’un listesinde (1764
tarihli) Sivas-Ankara arasında bulunan Avşarların 500 çadır olduğu
belirtilmiştir. 1767’de Karaman’da sakin olan cemaatten bazı bölükler,
başı boş eşkıyayı himaye etmemeleri için uyarılmıştır.

Ayrıca Adana civarında yerleşen Afşarlar kaynaklarda Beğdili
Türkmenlerinden bir grup olarak gösterilir. Bunun sebebi Osmanlı tahrir
yaparken bu Afşar Oymağını kayıtlara Beydili olarak geçirmiştir.
Bunların yerleştikleri yerler şuralardır : Adana, Aksaray, Ankara, Asi
Kara Ağaç, Aydın, Balya, Bor, Boz-Ok, Çankırı, Dinek Keskini, Dulkadır,
Elbistan, Erzurum, İnegöl – Aydın, Kadirli, Karahisar-ı Şarki, Karaman,
Kars, Kaş, Kayseri, Kırşehir, Kütahya, Maraş, Rakka, Sis, Sivas, Sorkun,
Şam, Tarsus, Tokat, Zamantı. 1730’lardan itibaren Maraş yöresinden
Avşar aşiretlerinin özellikle Kayseri sancağı sınırlarındaki Çömürşek ve
Pınarbaşı yöresinde yaylalara geldikleri, bunlardan 200 hanenin
yerleşik hayata geçtiği , lakin diğer Avşar topluluklarının çevreye
dağılarak yerleşik ahalinin canına ve malına kastettiği görülmüş ve
devlet bu oymakları iskan ettirebilmek için 150 yılı aşkın bir süre
uğraş vermiştir.

17. yüzyılın ünlü halk şairi Karcaoğlan, Kayseri yöresinde ve özellikle
Erciyes dağı ve çevresinde Avşar Türkmenlerinin bulunuşunu şu mısralarla
ifade ediyor:

Ali Dağı Erciyes’in eteği

Yiğitler Yatağı, sümbül biteği

Yüce tepelerin Avşar yatağı

Burcu burcu kokar gülün Erciyes

Avşar boyuna mensubiyetini tespit ettiğimiz köy, ekinlik ve oymaklar da
şunlardır:

Avşar İmanlu Oymağı (Pınarbaşı)

Akçaali Oymağı (Zamantı)

Ali Bölüğü Oymağı (İncesu)

Bahrili Avşarı (Develi)

Beğdenizli Oymağı (Zamantı)

Bucak Avşarları (Sarıoğlan)

Büyük Selmanlı Oymağı (Kayseri)

Cingözlü Oymağı (Pınarbaşı- Tomarza)

Civanşir Oymağı (Develi)

Çöplü Avşarı (Kayseri- Zamantı)

Deliler Oymağı (Kayseri-Pınarbaşı-Develi)

Dodurlu Oymağı (Kayseri)

Gökçeoba Oymağı (Kayseri)

Hacıpaşa Oymağı (Tomarza-Zamantı)

Haliloğlu (Halloğlu) Oymağı- (Pınarbaşı)

Halişpaşaoğlu Oymağı- (Pınarbaşı)

Herekçioğlu Oymağı- (Sarız)

İmamkulu Avşarları- (Develi-Tomarza-Zamantı)

İvazhacılı Oymağı (İncesu)

Karamanlı Yörüğü (Pınarbaşı)

Kararecep Oymağı (Tomarza- Pınarbaşı)

Karaşeyhli Oymağı (Sarız)

Kocanallı / Kocahallı Oymağı (Sarız/ Tomarza/ Pınarbaşı)

Kuşlu Oymağı (Zamantı)

Muhazimoğlu Oymağı (Sarız)

Hacı İvaz Mahallesi (Kayseri)

Persekler (Tomarza)

Recepli Avşarı (Kayseri, Develi, Yahyalı ve Zamantı)

Sarıhanlı Oymağı (Kayseri)

Sarısindili Oymağı (Zamantı-Kayseri)

Sarıvelioğlu Oymağı (Sarız)

Sancaplı (Sincaplı) Oymağı (Zamantı)

Selmanlı Oymağı (Zamantı)

Sofu Oymağı (İncesu)

Şahmetlioğlu Oymağı (Sarız)

Tacirli Oymağı (İncesu)

Taşlı Uşağı Oymağı (Zamantı)

Terkeşlioğlu Oymağı (Sarız)

Torunlar Oymağı (Pınarbaşı-Sarız)

Türkmenliler Oymağı (Sarız)

Veziroğlu Oymağı (Tomarza, Bünyan, Kayseri)